به گزارش گروه علم و پیشرفت خبرگزاری تحلیل ایران به نقل از مدیکال نیوز، سازمان جهانی بهداشت اخیراً دستورالعملهای دقیقی در مورد اخلاق و حاکمیت هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی با تمرکز ویژه بر مدلهای چندوجهی بزرگ (LMM) منتشر
کرده است. این دستورالعمل جامع زمانی ارائه می شود که فناوری های هوش مصنوعی، به ویژه این مدل ها، به طور فزاینده ای در سیستم های مراقبت های بهداشتی در سطح جهان ادغام می شوند و شیوه ارائه و مدیریت خدمات بهداشتی را متحول می کنند.
این راهنما به کاربردهای نوظهور مدلهای چندوجهی بزرگ برای موارد مرتبط با سلامتی میپردازد. شامل مزایا و خطرات استفاده از این مدل ها در مراقبتهای بهداشتی و پزشکی و رویکردهای حاکمیت آن است که میتواند به بهترین نحو از انطباق با دستورالعملها و تعهدات مربوط
به اخلاق، حقوق بشر و ایمنی اطمینان حاصل کند. این دستورالعمل بر اساس دستورالعمل صادر شده در ژوئن 2021 توسط سازمان جهانی بهداشت است که می گوید: اخلاق و حاکمیت هوش مصنوعی برای سلامت، که به چالشهای اخلاقی و خطرات استفاده از آن در سلامت میپردازد، 6 اصل را برای
اطمینان از استفاده از هوش مصنوعی به نفع عموم شناسایی کرده و توصیه هایی را برای حصول اطمینان از استفاده هوش مصنوعی به نفع همه کشورها و تقویت حاکمیت آن برای سلامت به منظور به حداکثر رساندن تعهد فناوری صادر کرد.
جنبه های کلیدی دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت
سند راهنما به جنبههای مختلف کاربرد هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی میپردازد و نیاز فوری به ملاحظات اخلاقی و چارچوبهای حکومتی قوی را مورد توجه قرار میدهد.
استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی
سازمان جهانی بهداشت با تاکید بر اهمیت احترام به استقلال بیمار، نیاز به شفاف و قابل فهم بودن سیستم های هوش مصنوعی را تشریح می کند. این برای حفظ مسئولیت و پاسخگویی تصمیمات به کمک هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی بسیار مهم است.
مدلهای چندوجهی بزرگ
مدلهای چندوجهی بزرگ که قادر به پردازش و تفسیر انواع دادهها از جمله دادههای حسگر زیستی، اطلاعات ژنومی و عوامل محیطی هستند، در خط مقدم هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی قرار دارند. علاوه بر این، این مدل ها پتانسیل بسیار زیادی در تشخیص، مراقبت های بالینی
و تحقیقات پزشکی ارائه می دهند. با این حال، استفاده از آنها نگرانی هایی را در مورد حفظ حریم خصوصی داده ها، سوگیری های احتمالی در تصمیم گیری و خطر جابجایی شغل در بخش بهداشت ایجاد می کند.
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که دستورالعمل اصلی در مورد اخلاق و حاکمیت هوش مصنوعی برای سلامت که در سال 2021 منتشر شد رویکردهای مختلف برای یادگیری ماشین و کاربردهای مختلف هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی را مورد بررسی قرار داد، اما به طور خاص مدلهای چندوجهی
بزرگ را بررسی نکرد زیرا در طول توسعه و انتشار آن در سال 2021، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه هوش مصنوعی و مدلهای مولد به این زودی به طور گسترده در دسترس خواهند بود و در مراقبت های بالینی، تحقیقات بهداشتی و سلامت عمومی به کار گرفته می شوند، وجود نداشت.
تعادل منافع و خطرات
دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت از رویکردی متعادل به هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی حمایت میکند، که در آن محققان مزایای هوش مصنوعی را برای بهبود ارائه مراقبتهای بهداشتی و تحقیقات ( در عین حال پرداختن به خطرات مرتبط) به حداکثر میرسانند. این شامل تضمین
حریم خصوصی داده ها، جلوگیری از سوگیری ها و همسویی فناوری های هوش مصنوعی با اهداف پایداری و سلامت عمومی است.
توصیه هایی برای دولت ها و ذینفعان
دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت بر نقش حیاتی دولت ها بر تنظیم هوش مصنوعی در مورد مراقبت های بهداشتی تاکید دارد. به عنوان مثال، دولت ها تشویق می شوند تا چارچوب های نظارتی را برای توسعه و اجرای استانداردهایی جهت استقرار هوش مصنوعی درمورد مراقبت های بهداشتی
ایجاد کنند. این امر مستلزم اطمینان از شفافیت سیستم های هوش مصنوعی، رعایت استانداردهای اخلاقی و احترام به حقوق بشر است.
ممیزی مستقل و ارزیابی تاثیر
سازمان جهانی بهداشت ممیزی مستقل اجباری و ارزیابی تأثیر سیستمهای هوش مصنوعی، بهویژه سیستمهایی که در مقیاس وسیع مستقر هستند را توصیه میکند. این ارزیابیها باید بر حفاظت از دادهها، پیامدهای حقوق بشر و تأثیرات هوش مصنوعی بر جمعیتهای مختلف متمرکز باشد.
مشارکت فراگیر ذینفعان
دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت بر اهمیت مشارکت طیف گسترده ای از ذینفعان، از جمله متخصصان مراقبت های بهداشتی، بیماران، توسعه دهندگان هوش مصنوعی و جامعه مدنی در فرآیند توسعه هوش مصنوعی تاکید می کند. این رویکرد تضمین میکند که سیستمهای هوش مصنوعی فراگیر، عادلانه
و پاسخگوی نیازهای تمام بخشهای جامعه هستند.
پتانسیل ها و چالش های هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی
هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی پتانسیل قابل توجهی را برای بهبود بیمار، افزایش کارایی سیستم های مراقبت های بهداشتی و تسریع تحقیقات پزشکی ارائه می دهد. به ویژه مدلهای چندوجهی بزرگ توانایی تجزیه و تحلیل حجم وسیعی از داده ها را دارند که در نتیجه منجر به تشخیص
های دقیق تر، برنامه های درمانی شخصی و درک بهتر شرایط پیچیده پزشکی می شود.
با این حال، ادغام هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی نیز چالش های مهمی را ارائه می دهد که شامل نگرانی در مورد حریم خصوصی داده ها، خطر تداوم تعصبات موجود در سیستم های هوش مصنوعی و پیامدهای اخلاقی تصمیم گیری با کمک هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی است. هدف دستورالعمل
سازمان جهانی بهداشت پرداختن به این چالش ها با ارائه چارچوبی برای استفاده اخلاقی و مسئولانه از هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی است.
پیامدهای جهانی و جهت گیری های آینده
انتشار این دستورالعمل در مورد هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی نقطه عطفی در تلاش جهانی برای استفاده از مزایای هوش مصنوعی و در عین حال کاهش خطرات آن است. این دستورالعمل ها نیاز به همکاری بین المللی و استانداردهای مشترک در توسعه و استقرار فناوری های هوش مصنوعی
در مراقبت های بهداشتی را برجسته می کند.
دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت با نگاه به آینده، زمینه را برای گفتگو و توسعه مداوم در این زمینه به سرعت در حال توسعه فراهم می کند. برای این منظور، سازمان جهانی بهداشت فرصتی را برای دولتها، ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی، توسعهدهندگان هوش مصنوعی و جامعه
مدنی فراهم میکند تا با هم اطمینان حاصل کنند که هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی بهطور اخلاقی و مسئولانه برای منافع بیشتر سلامت عمومی استفاده میشود.
نتیجه گیری
راهنمای جامع سازمان جهانی بهداشت در مورد اخلاق و حکمرانی هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی، با تمرکز بر مدلهای چندوجهی بزرگ گام مهمی به جلو در پرداختن به چالش ها و فرصت های پیچیده ارائه شده توسط هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی است.
سازمان جهانی بهداشت با ارائه توصیههای واضح و برجسته کردن نیاز به رویکردهای متعادل، اخلاقی و فراگیر، راه را در حصول اطمینان از استفاده هوش مصنوعی برای بهبود نتایج مراقبتهای بهداشتی، افزایش مراقبت از بیمار و پیشبرد برابری سلامت جهانی هموار میکند. همانطور
که هوش مصنوعی به تحول مراقبت های بهداشتی ادامه می دهد، این راهنمایی به عنوان یک مرجع حیاتی برای سیاست گذاران، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی و توسعه دهندگان هوش مصنوعی در سراسر جهان عمل خواهد کرد.