به گزارش تحلیل ایران به نقل از فارس، سابقه موضوع اقتصاد دانش بنیان به حضور و سخنرانی رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۷۹ در دانشگاه امیرکبیر بازمیگردد که از آن میتوان بهعنوان کلید آغاز حرکت علمی کشور نام برد.
مقام معظم رهبری در آن دیدار برای نخستین بار مسئله مطالبه جنبش نرمافزاری از دانشگاهیان و نیز مؤلفههای کلیدی آن را برشمردند. طی دو دهه اخیر مقام معظم رهبری به مناسبتهای مختلف ضمن تأکید بر اهمیت موضوع، شخصاً به تبیین و تشریح ابعاد موضوع «اقتصاد دانشبنیان»
پرداخته و در مهرماه ۱۳۹۲ در دیدار با نخبگان علمی جوان فرمودند: «از حرکت علمی کشور تا نفس دارم ذرهای کوتاه نخواهم آمد و میدانم این حرکت، حرکت با برکتی است و انشاء الله عاقبت به خیر است.»
مقام معظم رهبری با تأکید بر ایجاد گفتمان پیشرفت علم و فنّاوری در کشور فرمودند «علم مایه قدرت و ثروت است. کشور شما و نظام جمهوری اسلامی باید به این قدرت و اقتدار دست پیدا کند تا بتواند از ملت خود، از کشور خود، از ارزشهای خود و از نظام خود پشتیبانی کند و
مصونیت ببخشد و اگر در کنار این به ثروت احتیاج دارد تا بتواند مشکلات گوناگونی را که میراث سالها حکومت استبدادی در این کشور است برطرف کند باید علم را به دست بیاورد، برای یک ملت علم وسیلهای است برای رسیدن به اقتدار ملی و ثروت ملی».
امروزه محصولات دانش بنیان از ارزش بالای اقتصادی برخوردار است. درحالی که نقش فناوری دانشبنیان در رشد اقتصادی دنیا از مرز ۸۵ درصد در سال عبور کرده است، اما در کشور عزیز ما بهرغم گذشت ۲۰ سال از طرح موضوع دانشبنیان و نهضت تولید علم و جنبش نرم افزاری و گذشت
۱۱ سال از تصویب قانون ایجاد شرکتهای دانشبنیان و اجرایی شدن قانون مذکور در سال ۱۳۹۱، متأسفانه سهم شرکتهای دانشبنیان از تولید ناخالص داخلی (GDP) حتی به ۴ درصد هم نرسیده است، این درحالی است که براساس سیاستهای کلی نظام قرار است سهم این شرکتها در سال ۱۴۰۴
به حدود ۵۰ درصد برسد.
ایران طی۱۰ سال اخیر جزو پنج کشور دارای رشد علمی بالا بوده و به یقین این پرچمداری زمانی در اقتصاد کشور اثربخش خواهد بود که با تولید ملی گره بخورد. تولید ملی پیشران ملی و تولید ثروت است. با تولید ملی میتوان به ثروت ملی و پایدار دست یافت، درآمد سرانه را افزایش
داد، به اشتغال کشور رونق بخشید، نرخ بیکاری را کاهش داد و بالاخره میتوان وابستگی، به خصوص در محصولات و فناوریهای خاص به دیگر کشورها در برابر تحریمهای ظالمانه آنها را کمتر کرد. از همین رو است که در فرمایش نوروزی رهبر فرزانه انقلاب، شعار تولید (بهعنوان
شعار سالهای اخیر) در سال جاری با بحث دانشبنیان گره خورده است.
بر اساس تعریفها، مبتنی بودن بر فناوری پیچیده و اثربخشی نوآورانه، دانشبنیان است و محصول دانشبنیان، در اقتدار و اقتصاد کشور باید اثرگذار باشد. در دوره ای، تمرکزها صرفاً روی محصولات با فناوریپایه و پیچیدگیهای فناورانه بود اما امروز حوزه فناوریهای نرم
و صنایع خلاق نقش و جایگاه راهبردی خود را در توسعه اقتصادها یافته است. توجه به نوآوریهای فرهنگی و نرم، ضرورتی در اقتصاد دانشبنیان است که صنایع خلاق بر همین اساس باید مورد توجه جدی قرار بگیرد.