به گزارش تحلیل ایران به نقل از فارس میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در بیانیه‌ای در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به انتقاد شدید از سیاست‌های کشورهای غربی در قبال برنامه هسته‌ای
ایران پرداخت.
اولیانوف در این بیانیه ضمن ابراز تأسف از اینکه چشم‌اندازها برای احیای برجام «همچنان مبهم» هستند علت ریشه‌ای وضعیت کنونی پیرامون این توافق هسته‌ای را «خروج غیرقانونی ایالات متحده از توافق هسته‌ای» توصیف کرده و آن را اقدامی در نقض قطعنامه شماره 2231 شورای
امنیت سازمان ملل توصیف کرده است.
دولت آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در سال 2018 به مشارکت این کشور در توافق هسته‌ای موسوم به برجام پایان داد و تحریم‌های متوقف‌شده به موجب این توافق را ذیل سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» علیه ایران از سر گرفت.
جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
در بیانیه روسیه در جلسه شورای حکام آمده است: «متأسفیم خاطرنشان کنیم که چشم‌اندازهای احیای برجام کماکان مبهم هستند. علت ریشه‌ای این مسئله کاملاً روشن است: خروج غیرقانونی ایالات متحده از توافق هسته‌ای در سال 2018 در نقش قطعنامه 2231 شورای امنیت و همچنین سیاست
ادامه‌دار واشنگتن در اجرای "فشار حداکثری" علیه ایران.»
اولیانوف در بخش دیگری از این توافق از خلف وعده دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور کنونی آمریکا و «عدم اراده سیاسی» آن دولت در احیای برجام نیز انتقاد کرده است.
نماینده روسیه علاوه بر این از کم‌کاری دولت‌های اروپایی طرف توافق هسته‌ای در احیای این توافق نیز گلایه کرده و «همسویی» آن کشورها با «سیاست‌های ضدایرانی» در نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت را محکوم کرده است.
در این بیانیه آمده است: «طرف‌های اروپایی برجام نیز قادر نبودند به مشی خود عمل کنند، زیرا قدرت لازم را برای حرکت در مسیر نسبتاً کوتاه جهت جمع‌بندی بسته اسناد لازم برای احیای توافق را به دست نیاوردند.»
روسیه اضافه کرده است: «آنها در عوض با نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل با سیاست‌های ضدایرانی همسو شدند و مسیر قطع عضو توافق هسته‌ای را در پیش گرفتند.»
نماینده روسیه اقدام کشورهای اروپایی در عدم رفع محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران بعد از 18 اکتبر 2023 را گواهی بر سیاست‌های ضدایرانی این کشورها قلمداد کرده است.
او تأکید کرده است: «نشانه این موضوع توسل آلمان، انگلیس و فرانسه در روز 18 اکتبر 2023 و تعدادی از کشورهای دیگر به تحریم‌های یکجانبه‌ای بود که در "روز انتقال برجام" وفق قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل رفع شده بودند. برای کشور ما این محدودیت‌ها و محدودیت‌های
دیگر به صورت خودکار منقضی شده‌اند».
براساس مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که سال ۲۰۱۵ برای تأیید برجام به تصویب رسیده بود محدودیت سازمان ملل در برنامه موشک‌های بالستیک ایران و همچنین تحریم‌های نفتی، مالی و اشخاص مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران ۸ سال بعد از تصویب برجام در مهر ۱۴۰۲ (اکتبر ۲۰۲۳)
بایستی برداشته شود.
با وجود این، کشورهای اروپایی قبل از فرا رسیدن این ضرب‌الاجل اعلام کرده بودند که تحریم‌های ملی خود علیه برنامه موشک‌های بالیستیک ایران را حفظ خواهند کرد. این کشورها مدعی شده بودند با توجه به عدم پایبندی ایران به مفاد برجام، ضرورتی برای برداشتن این محدودیت‌ها
علیه ایران در تاریخ ۱۸ اکتبر نمی‌بینند.
فعالیت‌های موشکی ایران تا قبل از تاریخ ۱۸ اکتبر هم تناقضی با مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ نداشته‌اند زیرا در این قطعنامه با ادبیاتی غیرالزام‌آور از ایران «خواسته شده» از کار بر روی موشک‌هایی که «برای داشتن قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای» طراحی شده‌اند، خودداری کند.
جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید کرده هیچ‌یک از موشک‌های این کشور برای داشتن قابلیت حمل کلاهک طراحی نشده و بنابراین فعالیت‌های موشکی این کشور ممنوعیتی از نظر قطعنامه ۲۲۳۱ نداشته‌اند.
با وجود این، همین محدودیت‌های توصیه‌ای علیه برنامه موشکی ایران هم طبق مفاد قطعنامه بایستی از اکتبر ۲۰۲۳ به طور کامل لغو می‌شدند.
شواهد نشان می‌دهند حفظ فشار بر ایران علی‌رغم توافق از ابتدا سیاستی بوده که اروپا همسو با آمریکا در دستور کار داشته است. آمریکا و تروئیکای اروپایی بعد از اجرایی شدن برجام با به‌کارگیری اقداماتی نظیر لفاظی‌های رسمی، هجمه‌های رسانه‌ای، گره زدن انتفاع برجامی
به انجام اقدامات فرابرجامی از سوی ایران، وضع قانون برای جلوگیری از سفر تجار به ایران، حفظ سیاست ابهام درباره ماندگاری برجام و غیره سعی داشتند مانع انتفاع اقتصادی ایران از توافق شوند.
نقض عهد کشورهای اروپایی در قبال برجام به ویژه بعد از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ شکل عیان‌تری به خود گرفت. در آن زمان کشورهای اروپایی به هیچ یک از وعده‌های خود برای برخورداری ایران از مزایای اقتصادی این توافق عمل نکردند. جمهوری اسلامی ایران
تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش عمل کرد، اما بعد از آن اعلام کرد به موجب مفاد مندرج در برجام تعهداتش ذیل این توافق را کاهش خواهد داد.