به گزارش تحلیل ایران «تقویت چندجانبه‌گرایی برای توسعه و امنیت عادلانه جهانی» موضوع شانزدهمین نشست سران کشورهای عضو بریکس بود که روز چهارشنبه در قازان روسیه آغاز به کار کرد و روز گذشته به پایان رسید.
گروه بریکس که متشکل از کشورهای روسیه، چین، هند، برزیل، آفریقای جنوبی، ایران، مصر، امارات و اتیوپی است؛ حدود ۳۷ درصد از تولید ناخالص داخلی در جهان را در اختیار دارد و سال گذشته برای اولین بار سهم این گروه در اقتصاد جهانی از سهم گروه G۷ بالاتر رفت.
کشورهای عضو بریکس اعتقاد دارند که غرب با سوء استفاده از هژمونی دلار منافع سایر کشورها را به خطر انداخته است و با تحریم و یک‌جانبه‌گرایی مانع توسعه و رشد سایر کشورها می‌شود.
به همین دلیل گروه بریکس به دنبال این است که با ایجاد توافقات تجاری، تقویت همکاری‌ها مالی و ایجاد بانک مخصوص به خود، سلطه غرب بر نظام مالی جهان را از بین ببرد.
آنتون سیلوانوف، وزیر دارایی روسیه معتقد است «سیستم مالی جهانی توسط کشورهای غربی کنترل می‌شود و بریکس که ۳۷ درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهد، باید جایگزینی برای آن ایجاد کند.»
همچنین لولا داسیلوا می‌گوید که «هر شب از خودم می‌پرسم چرا همه کشورها باید تجارت خود را بر اساس دلار انجام دهند؟ چه کسی چنین تصمیمی گرفته است؟»
علاوه بر استفاده از سلطه دلار یکی از ابزارهای غرب برای اجرای سیاست‌ها و اعمال تحریم، ایجاد نهادها و تعریف استانداردهایی است که بتواند با آن‌ها سلطه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خود را در جهان حفظ کند.
یکی از این نهادها، سازمان بین دولتی FATF یا گروه ویژه اقدام مالی است که در سال 1989 زیر نظر گروه G7 تشکیل شد. این نهاد توصیه‌ها و استانداردهایی در حوزه مبارزه با تأمین مالی تروریسم، پول‌شویی و تأمین مالی اشاعه سلاح‌های کشتار جمعی تعریف می‌کند.
تعاریف و استانداردهای این نهاد کاملاً هم‌راستا با دیگر قوانین و مقررات نظام تک‌قطبی است و کشوری که با این استانداردها مخالفت کند یا آن‌ها را اجرایی نکند در لیست کشورهای غیر همکار و یا لیست سیاه قرار می‌گیرد و به عنوان کشور پرریسک در تعاملات مالی معرفی می‌شود
که باید اقدامات سختگیرانه در مقابل آن انجام داد.
در حال حاضر ایران در لیست سیاه این سازمان قرار دارد و با وجود اینکه به گفته غلامرضا مصباحی مقدم، عضو تشخیص مصلحت نظام ایران ۳۹ بند از ۴۱ بند از توصیه‌های آن را اجرایی کرد؛ اما این نهاد حاضر نشد ایران را از لیست سیاه خارج کند.
جفری ساکس، اقتصاددان معتقد است اف‌ای‌تی‌اف به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر کشورهایی که با سیاست‌های غربی همخوانی ندارند، عمل می‌کند و می‌تواند به عنوان یک ابزار سیاسی در دست قدرت‌های بزرگ استفاده شود.
با این حال مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور می‌گوید که «برای اینکه بتوانیم کشور را به اهداف چشم‌انداز برسانیم باید مسئله FATF و برجام را حل کنیم.»
حامد ترابی، کارشناس مسائل بین‌الملل اما معتقد است ما چون نمی‌خواهیم بپذیریم که غرب حاضر به امتیاز دادن به ما نیست دائم برای حل مشکلات به موضوعاتی همچون FATF می‌پردازیم.
بسیاری از کارشناسان عضویت در گروه‌ها و نهادهایی همچون بریکس و استفاده از ظرفیت‌های آن همچون بانک توسعه نوین را راهکار مناسبی برای رهایی از بهانه‌جویی‌ها و سخت‌گیری‌های نظامات مالی و سیاسی غربی می‌دانند.