به گزارش تحلیل ایران ، اتباع غیرمجاز افغانستانی در ایران سالانه ۳ میلیارد دلار یارانه انرژی استفاده میکنند. با دلار ۵۰ هزارتومانی با این پول میتوان ۶ نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی ساخت و برق میلیونها نفر را تأمین کرد. در شرایطی که
بهخاطر کمبود انرژی این روزها، ۲ ساعت در روز برق قطع میشود.
آژانس بینالمللی انرژی در سال ۲۰۲۲ اعلام کرد که ایران با پرداخت سالانه ۱۲۷ میلیارد دلار یارانه انرژی، بزرگترین پرداختکننده یارانه انرژی است. چین با یک میلیارد و ۵۰۰ نفر جمعیت یکچهارم ایران ۸۵ میلیوننفری یارانه انرژی میدهد.
حداقل ۲ میلیون تبعه غیرمجاز افغانستانی و ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تبعه مجاز افغان ساکن ایراناند؛ این جامعه ۶ تا ۷ میلیوننفری افغانستانیها در ایران یعنی ۱۳ درصد از جمعیت افغانستان به ایران آمدهاند اما سرزمینشان را با خود نیاوردهاند.
آنها در حالی از یارانه انرژی شامل یارانه گاز، نفت و برق استفاده میکنند که در افغانستان به علت کمبود انرژی اصلاً یارانه انرژی وجود ندارد.
زیست مخفی ساکنان غیرمجاز همه دولتها را با چالش کسری بودجه، کمبود منابع و تاخیر در اجرای برنامههای کلان کشوری مواجه میکند. برای مثال اگرچه ۸۰ درصد یارانهها در حوزه انرژی است اما مثلاً عادت افغانستانیها در مصرف ۷ برابری نان نسبت به سرانه ایرانیها یارانه
نان را هم منحرف میکند.
کارشناس حوزه مهاجرت پیمان حقیقتطلب میگوید که «افغانها با ۵ میلیارد دلار گردش مالی سالانه در ازای خدماتی که به ایران ارائه میدهند مشارکت فعال در چرخه اقتصاد دارند و نگاه صرفاً مصرفکننده یارانه اشتباه است» در مقابل استاد اقتصاد یعقوب اندایش میگوید که
«یارانهها برای رفاه شهروندان ایرانی در نظر گرفته شدهاند نه رفاه مهاجران غیرمجاز که با یارانههای انرژی و کالاهای یارانهای نان در ایران راحتتر باشند و بمانند.»
کارشناسان میگویند در بسیاری از کشورها، مهاجر مشمول تعرفههای یارانهای نیست، از جمله در ترکیه، هزینه آب، برق و گاز از ۴ میلیون پناهجوی سوری با نرخ بازار دریافت میشود. در اردن هم نرخ این خدمات برای مهاجران غیر یارانهای است و این طرح با اعمال تعرفههای
غیریارانهای در کارت انرژی هوشمند قابلانجام است.