زخم پُرتکرار آتش بر پیکر مزارع شمال

زهرا طاهری پرکوهی
    •••••  دوشنبه ۰۵ آذر ۱۴۰۳ — ۰۹:۰۳ کد مطلب : 167942/a   
به گزارش تحلیل ایران، با ادامه فصل برداشت محصولات کشاورزی مانند برنج و گندم، متأسفانه شاهد سوزاندن کاه و کلش در مزارع هستیم. این اقدام نه تنها به خاک آسیب می‌زند، بلکه تأثیرات منفی آن بر آلودگی هوا نیز نگران‌کننده است. با وجود هشدارهای مکرر، کشاورزان همچنان به سوزاندن بقایای گیاهی روی می‌آورند، اقدامی که در نگاه نخست ممکن است زمین را برای کشت بعدی آماده کند، اما عواقب ناگوار آن به زودی نمایان می‌شود.
 

چرخه زندگی خاک در خطر

سوزاندن پسماندهای گیاهی در مزارع و باغ‌ها به نابودی چرخه زندگی باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌های مفید خاک، متصاعد شدن نیتروژن به‌صورت گاز دی‌اکسید نیتروژن، و از بین رفتن قارچ‌های مفید منجر می‌شود که نقش حیاتی در جذب آب و مواد غذایی دارند. این اقدام همچنین باعث فرسایش خاک، گرم‌شدن زمین و تخریب زیستگاه‌های جانوری و گیاهی می‌شود. با وجود هشدارهای مکرر و قانونی که برای منع این عمل تصویب شده، کشاورزان همچنان به سوزاندن پسماندها ادامه می‌دهند، چرا که این کار را راهی برای افزایش بهره‌وری زمین در کشت دوم می‌دانند.
 

*پیشنهاداتی برای جلوگیری از آتش زدن کاه و کلش

خلیل حقیقی، معاون امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی مازندران، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس، از برنامه‌های آموزشی و ترویجی برای جلوگیری از آتش زدن بقایای گیاهی خبر داد. وی تأکید کرد که از طریق شبکه‌های ارتباطی با کشاورزان، راهکارهایی برای تقویت خاک ارائه می‌شود. معاون امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی مازندران اضافه کرد: یکی از این راهکارها استفاده از کمباین‌های ساقه خرد کن است که با خرد کردن ساقه‌ها، به افزایش حاصلخیزی خاک کمک می‌کند.
 

*مزایای بقایای کشاورزی برای خاک

حقیقی، معاون امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی مازندران، به اهمیت خرد کردن ساقه‌های برنج در مزارع اشاره کرد و گفت: این اقدام نه تنها نیاز کودی خاک را تأمین می‌کند، بلکه با تداوم آن در سال‌های متوالی، خاک غنی‌تر و حاصلخیزی آن افزایش می‌یابد. وی همچنین به مزایای خاک‌ورزی حفاظتی اشاره کرد و افزود که این روش می‌تواند رطوبت خاک را حفظ کرده و نیاز به آبیاری را کاهش دهد. حقیقی تأکید کرد که در کشت پاییزه، روش کشت بدون شخم و شیار می‌تواند به رشد گیاه کمک کند و از فرسایش خاک جلوگیری کند. وی ادامه داد: همچنین با استفاده از خاک‌ورزی حفاظتی بقایا باقی‌مانده و پوشش خوبی برای حفاظت رطوبت است و رطوبت به‌سادگی از بین نمی‌رود که این مهم در کاهش دفعات آبیاری مؤثر خواهد بود.معاون جهاد کشاورزی مازندران یادآور شد: در کشت پاییزه در مناطق کوهستانی با توجه به فرسایش خاک که براثر بارندگی پاییزه بیشتر می‌شود، روش کشت بدون عملیات شخم و شیار با توجه به باقی‌ماندن بقایا در خاک می‌تواند به رشد گیاه کمک کند.
 

*پایش مزارع شمال

در همین راستا علیرضا ابراهیمی فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست مازندران، اظهار کرد: کارشناسان و محیط‌بانان ادارات حفاظت محیط‌زیست شهرستان‌ها پایش از مزارع شالیزاری را در دستور کار خود دارند.وی افزود: شهرستان‌های رامسر، تنکابن، عباس‌آباد، نوشهر، سوادکوه، میاندورود، سیمرغ، چالوس، پارک ملی پابند و کیاسر به دلیل عدم کشت برنج دراین‌خصوص موردی نداشته‌اند.فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست مازندران تصریح کرد: با استناد به مواد قانونی بند ۴ ماده ۲ قانون مدیریت پسماند و ماده ۳۰ آیین‌نامه اجرایی قانون مدیریت پسماند و همچنین ماده ۴۵ قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع آتش‌زدن بقایای مزارع و باغ‌ها داخل یا مجاور جنگل بدون اجازه و نظارت مأموران جنگل‌بانی ممنوع است.ابراهیمی یادآور شد: چنانچه در اثر سهل‌انگاری حریق به جنگل‌ها و مراتع سرایت کند برابر قانون بین یک تا دو سال حبس تأدیبی با پرداخت خسارت محکوم خواهد شد.به گزارش فارس، هشدار مربوط به پرهیز از مزرعه سوزی و یا سوزاندن کاه و کلش در مزارع مربوط به دیروز و امروز نیست و لازم است این روزها که مزارع روزهای پایانی برداشت کشت دوم را پشت سر می‌گذارند به این توصیه مهم بیشتر از گذشته توجه کنند.