سوریه غربی؛ طرح جدید آمریکا و اسرائیل برای سوریه و لبنان

قبس زعفرانی
    •••••  جمعه ۲۴ مرداد ۱۴۰۴ — ۲۳:۰۸ کد مطلب : 183286/a   

به گزارش تحلیل ایران ، سناتور «جیم ریش»، در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا در ۱۳ فوریه‌گذشته گفت: «وقتی به نقشه سوریه نگاه می‌کنید، شبیه یک مکعب روبیک است و آنچه اکنون مورد بحث ماست، تشکیل دولتی درغرب سوریه است.»

 

تنها چندهفته بعداز اظهارات رئیس کمیته روابط خارجی سنا قتل‌عام‌ علوی‌ها در منطقه ساحل سوریه کلید خورد. ریش درباره ایده‌اش برای اداره بخش غربی سوریه می‌گوید: «آمریکا هم‌زمان با زیر نظر داشتن دیگر مناطق سوریه، باید روی غرب سوریه تمرکز بیشتری داشته‌باشد، چون اگر کنترل این بخش را ‌نداشته‌باشیم، نمی‌توانیم بقیه سوریه را کنترل‌کنیم.»

«مایکل سینگ»، مدیر اجرایی مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاورنزدیک، نیز درباره رویکرد آمریکا در سوریه مابعد اسد گفت: «هم‌زمان با اقدام برای ایجاد مصالحه بین طوایف سوری با حکومت جدید باید روی غرب سوریه و نحوه تعامل حکومت در آنجا تمرکز کنیم.»

بعد از این اظهارات تحرکات جدید و ترکیبی آمریکا و اسرائیل تحت عنوان طرح «سوریه غربی» آغاز شد که هدف آن بهره‌برداری جدید از طوایف غرب سوریه و شرق لبنان برای خلق واقعیتی جدید در دو طرف مرز این دو کشور تحت اشراف و نظارت اسرائیل است.

تداخل میدان‌های سوریه و لبنان و دستاویز حمایت از اقلیت‌ها

طرح «سوریه غربی» فقط شامل سوریه نمی‌شود، بلکه گستره آن لبنان را هم دربرمی‌گیرد. با تشکیل آن انتظار می‌رود، فشار بر حزب‌الله برای بر زمین‌گذاشتن سلاح افزایش‌یابد و هم‌زمان با آن شاهد نفوذ گروه‌های شبه‌نظامی سوری‌-‌لبنانی مورد حمایت اسرائیل و آمریکا از شرق لبنان به‌سمت سواحل سوریه و استقرار آنها در منطقه ساحل باشیم.

صرف‌نظر از اسرائیل، ژنرال یائل و کاپیتان رابرت به‌عنوان ناظران اجرای این طرح با دستاویز حمایت از اقلیت‌های سوری، به‌ویژه مسیحیان نام‌برده شده‌اند.

لذا انتظار می‌رود، مناطق ساحلی سوریه شاهد تشدید تنش ساختگی علیه اهداف مسیحی، مانند کلیساها، صومعه‌ها و اماکن تاریخی آنها با هدف دامن زدن به تنش‌ها و ایجاد شرایط مساعد برای توجیه مداخله خارجی باشد.

 

حادثه صافیتا، جرقه آغاز اجرای طرح

اعلام دستگاه‌های امنیتی جولانی مبنی بر شناسایی و دستگیری هسته‌ای از «بازماندگان نظام اسد» که قصد حمله به کلیسای «مار الیاس» در صافیتا در حومه دمشق را داشتند، سؤالاتی را درباره پشت‌پرده این اظهارات مطرح می‌کند، به‌ویژه آنکه این خبر سه‌هفته بعداز حادثه انفجار کلیسا درحالی اعلام شد که گروهی به‌نام «انصارالسنه» رسما مسئولیت این انفجار را برعهده گرفتند.

ناظران انفجار صافیتا، برعهده گرفتن مسئولیت این انفجار توسط انصارالسنه و ادعای دستگاه‌های امنیتی جولانی مبنی بر شناسایی و دستگیری هسته‌ای از بازماندگان نظام سابق سوریه را نخستین نشانه توطئه‌ هدف قراردادن مسیحیان سوریه می‌دانند.

آنها همچنین به اعلام تأسیس تشکلی تحت‌عنوان «شورای نظامی مسیحی» به رهبری فردی ناشناس به‌نام «الیاس صعب» نیز اشاره می‌کنند که به‌نظر می‌رسد، وجود خارجی نداشته باشد و می‌گویند، هدف این شورا وارد کردن مسیحیان به مسائل و موضوعاتی است که از پشت‌پرده و ماهیت حقیقی آنها بی‌اطلاع هستند، اما یک هدف اساسی را دنبال می‌کند، فراهم‌ساختن زمینه مداخله خارجی، به ویژه اسرائیل در غرب سوریه است.

اهداف اعلام شده شورا نیز چنین فرضیه‌ای را تأیید می‌کند که شامل:

🔸بازترسیم نقش نظامی مسیحیان سوری که در دفاع از سوریه مقابل گروه‌های تکفیری، به‌ویژه هیئت تحریرالشام به رهبری جولانی مشارکت داشتند

🔸ایجاد پوشش نظامی و حقوق‌بشری واحد برای مبارزان مسیحی 

🔸مستندسازی جنایات گروه‌های تروریستی علیه مسیحیان سوری و ارائه آنها به مجامع بین‌المللی

🔸تضمین نمایندگی نظامی و سیاسی مسیحیان در هرگونه توافق یا مرحله انتقالی آینده در سوریه

🔸مقابله با هرگونه پروژه تفرقه‌افکنانه یا فرقه‌ای و دفاع از یک سوریه یکپارچه و متحد

نقش شرکت‌های آمریکایی

هفته گذشته، شرکت آمریکایی «تایگر هیل پارتنرز» اعلام کرد، نماینده رسمی «سازمان توسعه غرب سوریه» در واشنگتن خواهد بود. تایگر هیل پارتنرز یک شرکت مشاوره روابط دولتی و راهبردی است و براساس اطلاعات ثبت‌شده در «بیزینس وایر»، این شرکت برای تضمین حفاظت از حقوق اقلیت‌های مذهبی و همکاری با سیاست‌گذاران آمریکایی برای نظارت بر روند انتقالی در سوریه که حقوق مسیحیان، دروزی‌ها، علوی‌ها، کردها و سنی‌های میانه‌رو را تضمین می‌کند، اقدام خواهد کرد.

اعلام موجودیت «مردان نور- گردان‌های الجواد»

در بیست‌وچهارم ماه‌مه گذشته، سوریه شاهد اعلام موجودیت یک گروه شبه‌نظامی در منطقه ساحل سوریه به‌نام «رجال النور – سرايا الجواد»(مردان نور-گردان‌های جواد) بود. 

سخنگوی این گروه پس از حمله به جولانی، امیر قطر و رئیس جمهور ترکیه به دلیل حمایت از تروریسم، از مصر، «آیدی کوهن»، روزنامه‌نگار اسرائیلی و چهره‌های برجسته علوی، دروزی و مسیحی مانند عیسی ابراهیم، شیخ حکمت الهجری، مظلوم عبدی، شیخ غزال غزال و پاتریارک جان یازجی، تشکر کرد. 

اگرچه اعلام تشکیل این گروه و بیانیه صادر شده توسط آن عجیب بود و بسیاری را غافلگیر کرد، اما زمان‌بندی آن با اقدامات و تحرکات همسو بود که درهای بسته درحال انجام بود.

نشست‌های تل‌آویو و ائتلاف علوی‌-‌دروزی

هتل «تل‌آویو» هفدهم ماه‌مه گذشته میزبان نشستی ‌محرمانه بین شخصیت‌های علوی و دروزی سوریه با مقامات اسرائیلی بود. حاضران نشست را شش مرد و یک زن سوری‌-‌علوی که بیش از دو دهه خارج از سوریه زندگی می‌کردند، و همچنین شخصیت‌های دروزی وابسته به شیخ موفق طریف که برخی از آنها سوری و برخی دیگر اسرائیلی بودند، تشکیل می‌دادند.

 

نشست دوم بین ۲۱ و ۲۲ ماه‌مه و تنها چند روز قبل از اعلام موجودیت سرایا الجواد و انتشار کلیپ‌هایی ویدئویی از عملیات‌شان برگزار شد.

هفته گذشته، «ادی کوهن» در صفحه فیسبوک عربی خود نوشت که یک ائتلافی علوی-دروزی در آمریکا درحال شکل‌گیری است که شرکت تایگر هیل نقشی اساسی را در تشکیل آن ایفا می‌کند.

در این میان منابع محلی سوری به‌ویژه علوی‌های منطقه ساحل داشتن هرگونه ارتباط با این تحرکات و تشکیل چنین ائتلافی را رد و تأکید می‌کنند، حتی در صورت اعلام موجودیت، آن را به‌رسمیت نخواهند شناخت، چون معتقدند، هدف چنین ائتلاف‌ها و تحرکاتی در درجه اول تجزیه سوریه و فراهم کردن زمینه ورود اسرائیل به کشورشان است. 

آنها می‌دانند، اسرائیل به دنبال سوءاستفاده از اختلافات فرقه‌ای و قومی در سوریه است تا از آنها در راستای اهداف سیاسی، نظامی و راهبردی خود بهره‌برداری کند.