به گزارش تحلیل ایران به نقل از ایرنا، فرآیند برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران به دلیل شهادت آیت الله رییسی، رئیس‌جمهور در یک سانحه هوایی، پیش از اتمام دوره چهارساله، زودهنگام برگزار شد.
پس از تأیید صلاحیت ۶ تن از داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری از سوی شورای نگهبان، در تاریخ بیستم خردادماه، رقابت بین مسعود پزشکیان، مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و محمدباقر قالیباف به عنوان نامزدهای
واجد شرایط چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، آغاز شد و پس از انصراف قاضی زاده هاشمی و زاکانی از صحنه رقابت، انتخابات میان چهار نامزد باقی مانده در هشتم تیر ماه برگزار شد.
با اعلام نتایج رسمی انتخابات تا پیش از ظهر امروز -شنبه ۹ تیرماه- قرائن و شواهد نشان می دهد که این انتخابات به دور دوم کشیده خواهد شد که این مساله در قانون اساسی هم دیده شده و در اصل ۱۱۷ قانون اساسی آمده است که: «رئیس جمهور با اکثریت
مطلق آرای شرکت‌کنندگان انتخاب می‌شود، ولی هر گاه در دور نخست هیچ‌یک از نامزدها چنین اکثریتی به دست نیاورد، روز جمعه هفته بعد برای بار دوم رای گرفته می‌شود. در دور دوم، تنها دو نفر از نامزدها که در دور نخست آرای بیشتری داشته‌اند شرکت می‌کنند، ولی اگر بعضی از
نامزدهای دارنده آرای بیشتر، از شرکت در انتخابات منصرف شوند، از میان بقیه،دو نفر که در دور نخست بیش از دیگران رای داشته‌اند برای انتخاب مجدد معرفی می‌شوند.» طبق این اصل رئیس جمهور با اکثریت مطلق آرای شرکت‌کنندگان انتخاب می‌شود.
زمان برگزاری دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری
همچنین به موجب ماده ۱۲ قانون انتخابات ریاست‌جمهوری، رئیس‌جمهور با کسب اکثریت مطلق آراء انتخاب می‌شود.اکثریت مطلق آرا یعنی فرد منتخب، بیش از ۵۰ درصد کل آرای مأخوذه را کسب کرده باشد، در اینجا ملاک صرفا آرای صحیح مأخوذه نیست بلکه
کل آرای مأخوذه مدنظر است، اما در صورتی که هیچکدام از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری اکثریت مطلق کل آرای مأخوذه را به دست نیاورند انتخابات به مرحله دوم کشیده می‌شود.
طبق ماده ۱۳ قانون انتخابات ریاست‌جمهوری: چنانچه در مرحله اول برای هیچ‌یک از داوطلبان اکثریت مطلق حاصل نگردید انتخابات دو مرحله‌ای خواهد شد بدین معنی که دو نامزدی که بیشترین آراء را در مرحله اول داشته‌اند در انتخابات مرحله دوم شرکت
می‌کنند.
به موجب ماده ۱۴ قانون انتخابات ریاست‌جمهوری: انتخابات مرحله دوم در جمعه هفته بعد انجام خواهد گرفت؛ بنابراین اگر هیچکدام از نامزدها نتوانند در این دور حائز اکثریت مطلق آرا نشود انتخابات مرحله دوم در تاریخ ۱۵ تیرماه ۱۴۰۳ برگزار می‌شود.
اما طبق ماده ۱۵ قانون مذکور چنانچه در هر مرحله از انتخابات ریاست‌جمهوری به هر دلیل، فقط یک نامزد در جدول انتخابات باقی بماند بلافاصله دستور شروع مجدد انتخابات صادر می‌شود.
تبلیغات انتخاباتی مرحله دوم ریاست جمهوری از چه زمانی آغاز می‌شود؟
بر اساس ماده ۶۷ قانون مذکور، فعالیت انتخاباتی در مرحله دوم از تاریخ اعلام رسمی نتایج قطعی آراء مرحله اول شروع و تا ۲۴ ساعت قبل از آغاز اخذ رأی مرحله دوم ادامه خواهد یافت
آیا چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم کشیده می شود؟
اعلام نتایج اولیه انتخابات از احتمال کشیده شدن این دور به مرحله دوم خبر می دهد، اگر این اتفاق رخ دهد این دومین بار در تاریخ جمهوری اسلامی است که انتخابات ریاست جمهوری، دو مرحله ای می شود.
این اتفاق اولین بار در نهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۸۴ رخ داد. انتخاباتی که در مرحله اول آن مرحوم هاشمی رفسنجانی با ۲۱ درصد آرا و محمود احمدی نژاد با ۱۹ و نیم درصد آرا به مرحله دوم راه یافته و نهایتا در سوم تیر آن سال،
احمدی نژاد پیروز انتخابات شد. محمدباقر قالیباف در آن انتخابات نیز حضور داشت و علاوه بر ایشان علی لاریجانی، محسن مهرعلیزاده، مهدی کروبی، و مصطفی معین هم حضور داشتند.