به گزارش تحلیل ایران ، صبح دیروز، در آستانهٔ سالگرد آغاز عملیات طوفانالاقصی، منابع خبری فلسطینی از شهادت «حسن حمد» خبرنگار فلسطینی در حملهٔ رژیم صهیونیستی به خانهٔ او در اردوگاه جبالیا در شمال نوار غزه خبر دادند. با شهادت این
خبرنگار جوان، تعداد شهدای خبرنگار از آغاز نسلکشی رژیم صهیونیستی در باریکهٔ غزه به ۱۷۵ نفر رسید.
احمد فاطمه، یعقوب البرش، احمد القره، یحیی ابومنیح، عماد الوحیدی، یاسر ابوناموس، شیرین ابوعاقله و... تنها چند تن از شهدای خبرنگار غزه هستند.
ماجرا آنجا دردناکتر میشود که درمییابیم خط ترور هدفمند خبرنگاران و گزارشگران از مدتها پیش توسط رژیم تروریست صهیونیستی پیگیری میشده است.
در این گزارش نگاهی داریم به شمار خبرنگارانی که در بازههای زمانی مختلف در جنگهای مختلف کشته شدهاند و قوانین بینالمللی را دربارهٔ حقوق خبرنگاران در مناطق جنگی بررسی میکنیم.
«دویچهوله»: غزه، مرگبارترین نقطه برای خبرنگاران
فروردینماه ۱۴۰۳ بود که «دویچهوله» در گزارشی با عنوان «۱۱۲ خبرنگار در جریان جنگ بین اسرائیل و حماس کشته شدهاند» نوشت «این سازمان در برلین گفته هیچ جنگ دیگری در این قرن به اندازهٔ این جنگ برای خبرنگاران مرگبار آغاز نشده است.»
بر اساس این گزارش، گزارشگران بدون مرز انتقاد کردهاند که «تا به امروز تقریباً هیچکس نتوانسته برای گزارشدهی وارد نوار غزه شود و تنها تعداد کمی اجازهٔ خروج از آنجا را داشتهاند. این سازمان میخواهد که مرزهای نوار غزه نیز به روی رسانههای بینالمللی باز شود.»
در ادامه نیز از جامعهٔ جهانی خواسته برای حفاظت از خبرنگاران فلسطینی اقدامات بیشتری انجام دهد.
البته این خبرگزاری کوشیده با تروریستی خواندن حماس، بار مسئولیت را از دوش رژیم صهیونیستی بردارد و تقصیر بستن مرزهای غزه و کشتار خبرنگاران را به گردن حماس بیندازد.
«یورونیوز»، مقایسهٔ خبرنگاران کشتهشده در غزه و جنگ جهانی دوم
۷ ژانویهٔ ۲۰۲۴، یعنی ۳ ماه بعد از آغاز عملیات طوفانالاقصی «یورونیوز» در گزارشی با عنوان «شمار خبرنگاران کشتهشده در جنگ غزه از کل روزنامهنگاران جانباخته در جنگ جهانی دوم پیشی گرفت» از کشتهشدن دستکم ۱۰۷ خبرنگار در این مدت خبر داد.
در این گزارش به نقل از کمیتهٔ حفاظت از خبرنگاران (CPJ) آمده که از آغاز جنگ در غزه تا آن تاریخ (۷ ژانویهٔ ۲۰۲۴) از میان خبرنگاران کشتهشده «۷۰ نفر فلسطینی، ۴ نفر اسرائیلی [صهیونیست] و ۳ نفر لبنانی» بودهاند. تا آن روز ۱۶ روزنامهنگار نیز زخمی، ۳ نفر مفقود
و ۲۱ نفر دیگر دستگیر شده بودند.
این ارقام در حالی مطرح میشود که جنگ جهانی دوم با حدود ۶ سال درازا، که خونینترین جنگ مدرن جهان با میلیونها کشته بود، از میان روزنامهنگاران ۶۹ کشته بر جای گذاشت.
«الجزیره»: ساکت کردن خبرنگاران توسط رژیم صهیونیستی
الجزیره در گزارشی در تاریخ ۹ نوامبر ۲۰۲۳ با عنوان «جنگ اسرائیل و غزه چقدر برای خبرنگاران مرگبار است؟» به بررسی آمار خبرنگاران کشتهشده در غزه تا این تاریخ پرداخت و آن را با درگیریهای دیگر در دنیا مقایسه کرد.
الجزیره تعداد روزنامهنگاران کشتهشده در جنگ بین روسیه و اوکراین، از زمان آغاز جنگ در سال ۲۰۲۲ تا آن تاریخ را در مجموع ۱۷ نفر عنوان کرد.
در این گزارش آمده تعداد روزنامهنگاران کشتهشده در طولانیترین جنگ قرن بیستم، یعنی جنگ ویتنام که ۲۰ سال طول کشید، ۶۳ نفر بوده است.
الجزیره همچنین نوشته «هدف قرار دادن عمدی روزنامهنگاران و غیرنظامیان، طبق قوانین بینالمللی بشردوستانه، جنایت جنگی تلقی میشود. اما در هفتههای اول جنگ، ارتش اسرائیل [رژیم صهیونیستی] بیانیهای به خبرگزاریهای بینالمللی فرستاد و اعلام کرد که نمیتواند امنیت
خبرنگاران آنها را که در نوار غزه فعالیت میکنند تضمین کند.»
در این گزارش به نقل از «جاناتان داگر» رئیس بخش خاورمیانهٔ
گزارشگران بدون مرز آمده «نیروهای مسلح اسرائیل با حملات هوایی خودسرانهٔ خود بدون هیچ محدودیتی روزنامهنگاران را یکی پس از دیگری از بین میبرند، در حالی که اظهارات غیرقابل قبول آنها نشاندهندهٔ تحقیر آشکار قوانین بشردوستانهٔ بینالمللی است.»
اسرائیل همچنین در سال ۲۰۲۱ ساختمانی را که دفتر خبرگزاریهای الجزیره و آسوشیتدپرس در آن بود بمباران کرد. رسانهها آن زمان نوشتند که اسرائیل با این اقدام «خبرنگاران را ساکت کرده است.»
«کمیتهٔ حمایت از خبرنگاران» و اعتراض به هدف قرار دادن عمدی خبرنگاران
این کمیته در گزارشی که ۳ روز پیش (۴ اکتبر ۲۰۲۴) با عنوان «تلفات روزنامهنگاران در جنگ اسرائیل و غزه» منتشر کرد، تلفات بیسابقهای در بازهٔ زمانی ۷ اکتبر ۲۰۲۳ بر روزنامهنگاران غزه را اعلام کرده و آن را مرگبارترین دوره برای خبرنگاران از زمان شروع جمعآوری
دادهها در سال ۱۹۹۲ دانسته است.
این کمیته خطرات در کمین روزنامهنگاران در غزه را «حملات هوایی ویرانگر اسرائیل، قحطی، آوارگی، تخریب ساختمانها و...» اعلام کرده و از احتمال افزایش آمار کشتهشدگان و مجروحان خبرنگار تا ۱۳۰ نفر دیگر خبر داده است.
این کمیته در گزارش خود از ۵ روزنامهنگار نام میبرد که رژیم صهیونیستی آنها را عمداً و مستقیماً هدف قرار داده است و این آمار را تا دستکم ۱۵ نفر که در حال تحقیق در مورد جزئیات کشتهشدن آنهاست، قابلافزایش میداند.
ترور هدفمند خبرنگاران و اهالی رسانه در جنگها
بر اساس گزارشی که فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران (IFJ) در سال ۲۰۲۰ منتشر کرد «در جنگ سوریه که از سال ۲۰۱۱ آغاز شد، در مدت ۹ سال ۹۶ روزنامهنگار کشته شدند. در افغانستان نیز بعد از تهاجم ایالات متحده در سال ۲۰۰۱، ۹۳ خبرنگار کشته شدند.»
همچنین در این گزارش آمده «حتی در مناطق جنگی، بیشتر روزنامهنگاران به تلافی آنچه مینویسند به قتل میرسند، نه به خاطر خطرات گزارش جنگ. در عراق که خطرناکترین کشور برای روزنامهنگاران در تاریخ [تا سال ۲۰۲۰] است، ۶۵ درصد از روزنامهنگارانی که از زمان تهاجم
به این کشور به رهبری ایالات متحده کشته شدهاند به صورت فردی هدف قرار گرفته و به قتل رسیدهاند.»
و این یعنی «ترور هدفمند روزنامهنگاران»! اتفاقی که بسیاری از کارشناسان از وقوع آن در نوار غزه توسط رژیم صهیونیستی خبر داده و نسبت به آن ابراز نگرانی کردهاند.
بعضی از اطرافیان «حسن حمد» هم در فضای مجازی اعلام کردند او روز قبل از شهادتش، پیام تهدیدآمیزی در واتساپ دریافت کرده و به خاطر گزارش اخبار نسلکشی در غزه به مرگ تهدید شده بود.
ادای دین اصحاب رسانه به غزه
دکتر «معصومه نصیری» کارشناس و فعال رسانه، نسلکشی غزه را یکی از دورههایی میداند که خبرنگاران و اساساً اصحاب رسانه، شهدای زیادی در آن تقدیم کردهاند و مقصر آن را رژیمی معرفی میکند که «خودش و همپیمانانش در ظاهر شعار آزادی بیان و تلاش برای رساندن اطلاعات
و اخبار به همگان را میدهند. اما در عمل از حذف فیزیکی خبرنگارانی که اطلاعات و اخبار را از غزه و حتی لبنان مخابره میکنند، فروگذار نمیکند. در فضای مجازی هم با حذف و سانسور کارش را جلو میبرد.»
حذف خبرنگاران با هدف حبس اخبار
دبیر کل باشگاه «مدیریت رسانه و توسعهٔ سواد رسانهای یونسکو ایران» با اشاره به اینکه قواعد بینالمللی برای خبرنگاران مصونیتی در نظر گرفته میگوید «طبق قاعده و عرف بینالمللی، فارغ از قوانین هم خبرنگار باید در منطقهٔ وقوع یک رخداد، به اخبار، اطلاعات، اماکن،
مسئولان و همهٔ بازیگرانی که در آن رخداد هستند دسترسی داشته باشد. اما در غزه تا امروز ۱۷۵ خبرنگار، عکاس، فیلمبردار و... کشته شدهاند و جوامع بینالمللی هم در این باره سکوت کردهاند. یعنی عرف مرسوم حوزهٔ رسانه برای فعالیت خبرنگاران بهطور کامل نقض شده و این
امر قابلیت پیگیری توسط اتحادیههای مختلف رسانهای در جهان اسلام و دنیا را دارد. اما کاملاً نادیده انگاشته شده است.»
نصیری در ادامه میافزاید «رژیم صهیونیستی با حذف خبرنگاران میکوشد جلوی اطلاعرسانی دقیق، درست و حتی بههنگام را بگیرد تا اجازه ندهند صدای غزه به بیرون از غزه و منطقه برسد. آنها میخواهند رخدادها را در غزه حبس کنند. همهٔ این تلاشها هم برای حبس اخبار و اطلاعات
صورت میگیرد.»
خبرنگاران را میکشند تا روایت خود را به دنیا قالب کنند
این کارشناس رسانه با تأکید بر اینکه رژیم صهیونیستی به صورت آگاهانه محل استقرار خبرنگاران را هدف قرار میدهد، تا از مخابرهٔ اخبار و اطلاعات غزه به جهان جلوگیری کند میگوید «در روزهای اول این درگیری، رژیم صهیونیستی بهطور واضحتری کشتار خبرنگاران را پیگیری
میکرد. اما هنوز هم حذف اصحاب رسانه و خط اطلاعرسانی برای اینکه اتفاقات جبههٔ مقاومت و محور لبنان و فلسطین به جهان نرسد، کاری است که رژیم صهیونیستی به طور عمدی و آگاهانه انجام میدهد و سعی میکند مردم دنیا را در شرایطی قرار بدهد که یکسویه اطلاعات و اخبار
رژیم صهیونیستی را بشنوند.»