به گزارش تحلیل ایران ؛ تحریم‌ها به ما می‌آموزند چگونه با منع نکردن واردات برخی اقلام، ذخیره ارزی ایران را سریع‌تر تحلیل ببریم و «رصد حیاتی‌ترین نیازهای تهران را ممکن کنیم». این بخشی از سخنان ریچارد نفیو، معمار تحریم‌های آمریکا
علیه ایران است.
نیمی از کالاهای وارد شده به ایران در بهار و تابستان امسال از اعضای اتحادیه اروپا و کشورهای حاشیه خلیج فارس بوده است.
اقتصاددان مجید شاکری به حضور نمایندگان وزارت خزانه‌داری آمریکا در برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس اشاره کرده و می‌گوید واردات ایران از این کشورها «به‌طور کامل تحت رصد آمریکا و بلوک غرب قرار دارد».
تابستان گذشته، قبل از افزایش شدید قیمت گوشت در ایران، واردات خوراک دام از کانال‌هایی که تحت نظر آمریکا بودند، متوقف شده بود.
از ۳۲.۵ میلیارد دلار واردات ایران در شش ماه اول امسال، ۹.۹ میلیارد دلار از امارات و ۳.۹ میلیارد دلار از اتحادیه اروپا تأمین شده است. همچنین، ۸۵ درصد از ارز تسویه واردات از طریق درهم انجام می‌شود. این میزان معادل درآمد یکسال فروش نفت ایران است.
ژورنال معتبر International Trade & Economic Development تنوع مبادی واردات و اتکا به کشورهایی که روابط محکم سیاسی و امنیتی با شما دارند را از ملزومات تجارت بین‌المللی می‌داند.
کارشناس اقتصاد سعید محمدی تحریم‌ها را عامل محدود شدن شرکای تجاری ایران می‌داند و معتقد است که ایران گزینه‌های زیادی برای انتخاب شرکای تجاری ندارد و باید از همین کانال‌های محدود، بیشترین مبادلات را ثبت کند، حتی اگر این کانال‌ها تحت رصد باشند.
اما یک کارشناس اقتصاد دیگر محمد امین‌الرعایا این تفکر که ایران شرکای تجاری محدودی دارد را اشتباه می‌داند و می‌گوید که با وجود کشورهای شرقی و مناطقی مانند آفریقا و آمریکای جنوبی، می‌توان در مبادی واردات ایران تنوع ایجاد کرد.
اندیشکده اقتصاد دانشگاه تهران در گزارش اخیر خود پیشنهاد داده است که ایران باید بیشترین واردات خود را از کشورهایی انجام دهد که صادرات نفتی و غیرنفتی بیشتری به آن‌ها دارد. این اندیشکده راهکار را «تطبیق نقشه ارزی و تجاری کشور» نامیده و آن را راهی برای افزایش
امنیت اقتصادی ایران معرفی کرده است.