سگ‌های ولگرد بلای جان اهواز

به گزارش تحلیل ایران از اهواز، بیش از یک دهه است که مشکل سگ‌های ولگرد و افزایش جمعیت آن‌ها در اهواز به معضلی جدی تبدیل شده و مخاطراتی برای شهروندان به همراه دارد، از جمله احتمال حیوان گزیدگی و انتقال هاری. کارشناسان محیط زیست بر این باورند که جمعیت سگ‌های ولگرد در اهواز و دیگر شهرهای استان افزایش یافته و پرسه‌زنی آن‌ها در مناطق انسانی پیامدهای ناگواری دارد.

سگ‌های ولگرد در صورت مبتلا بودن به هاری، این بیماری را به انسان‌ها و حیوانات دیگر منتقل می‌کنند و حتی اگر هار نباشند، احتمال حمله به انسان وجود دارد. جفت‌گیری سگ‌های ولگرد با گرگ‌ها ممکن است به تولد «گرگاس» منجر شود، حیوانی که ترکیبی از خوی وحشی گرگ و هوش سگ است. این حیوان می‌تواند خطرناک باشد و به انسان‌ها نیز حمله کند، حتی به افرادی که به آن غذا می‌دهند.

جفت‌گیری گرگ با سگ‌های ولگرد می‌تواند به تولید «گرگاس یا گرگی منجر شود یعنی حیوانی که خوی وحشی گرگ و هوش سگ را دارد به همین علت می‌تواند خطرناک ظاهر شود و با نزدیک شدن به محیط زیست انسان احتمال حمله کردن آن به انسان بیشتر می‌شود، این حیوان برخلاف سگ خوی وفاداری ندارد و حتی به افرادی که به آن غذا می‌دهند نیز حمله می‌کند.

آمار سگ‌گزیدگی در اهواز

بر همین اساس، پژمان بختیاری نیا رئیس مرکز بهداشت خوزستان دراین رابطه در گفت‌وگو در اهواز با اشاره به موارد سگ‌گزیدگی در شهرستان اهواز، اظهار کرد: در سال 1398 تعداد سگ‌گزیدگی 2 هزارو 89 نفر در سال 1399، یک هزارو 675 نفر در سال 1400 دو هزارو 284 نفر، در سال 1401 سه هزارو 163 نفر، در سال 1402 چهار هزارو 555 نفر و در شش ماهه اول امسال تعداد سگ‌گزیدگی 2 هزارو 600 نفر بوده است.

وی با اشاره به آمار افزایشی سگ‌گزیدگی در اهواز، افزود: تعداد موارد حیوان گزیدگی در سال 1402 درمقایسه با سال قبل 44 درصد افزایش موارد داشته است.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه در سال 1402 در حوزه شهرستان اهواز یک مورد فوت هاری انسانی گزارش شد، گفت: این شخص 20 ساله روستایی علیرغم گزش توسط سگ ولگرد متاسفانه جهت واکسیناسیون به واحد مراقبت پیشگیری هاری و حیوان گزیدگی مراجعه نکرده بود.

بختیاری نیا با ابراز تاسف از اینکه آمار موارد حیوان گزیدگی در استان به علت افزایش سگ‌های ولگرد رو به افزایش است، بیان کرد: چنانچه اقدامی جدی و اصولی برای جمع‌آوری سگ‌های ولگرد انجام نشود هر روز پیشگیری و مقابله با حیوان گزیدگی مشکلتر و کنترل بیماری هاری و تحقق هدف جهانی که همانا حذف بیماری هاری انسانی ناشی از گزش سگ تا سال 2030 می‌باشد دشوارتر می‌شود.

ساماندهی سگ‌های ولگرد وظیفه شهرداری است

اگر چه بررسی آمار حیوان گزیدگی در اهواز نشان می‌دهد که آمار سگ‌گزیدگی در رتبه اول قرار دارد و خطر جدی را برای زندگی و سلامت مردم ایجاد کرده است.

اما بر اساس آماری که محمود ثابت قدم مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اهواز اعلام کرد، سال گذشته تنها یک هزارو 131 مورد تماس با سامانه 137 برای جمع‌آوری سگ‌های ولگرد انجام شده است.

طبق همین آمار؛ طی شش ماه نخست امسال میزان تماس برای ساماندهی و جمع‌آوری سگ‌های بلاصاحب نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است و در این مدت 854 مورد تماس با سامانه 137 در خصوص جمع‌آوری این سگ‌ها صورت گرفته است.

البته طبق مفاد بند 15 ماده 55 قانون شهرداری، جمع آوری حیوانات بلاصاحب و دفع حیوانات مریض، مزاحم و ولگرد را وظایف شهرداری در شهرها و استناد به بند 31 ماده 10 اساسنامه تشکیلات سازمان دهیاری ها وظایف این ارگان در روستاها دانسته است.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اهواز هم اذعان دارد که شهرداری اهواز طبق دستورالعمل ابلاغی وزارت کشور، نسبت به جمع‌آوری سگ‌های بلاصاحب اقدام می‌کنند اما از آنجا که یکی از مؤثرترین راه‌های زنده‌گیری این سگ‌ها استفاده از دارت بیهوشی است و برای این کار نیازمند داروی کتامین هستیم از اواخر سال گذشته به علت گرانی و کمیاب شدن کمتر به آن دسترسی داشته‌ایم و در نتیجه سرعت عملیات زنده‌گیری کاهش یافته است.

وی افزود: کتامین یک داروی وارداتی و ممنوعه است که در داروخانه‌ها پیدا نمی‌شود، این دارو عمدتاً توسط وزارت صمت سفارش داده می‌شود در حالی که سهمیه‌ای برای شهرداری‌ها در نظر گرفته نمی‌شود.

ثابت قدم با بیان اینکه هزینه جمع‌آوری سگ‌های ولگرد در مناطق مختلف متفاوت است، عنوان کرد: میانگین زنده‌گیری هر سگ بلاصاحب 450 هزار تومان برای شهرداری هزینه‌بر است که هزینه نگهداری نیز به آن اضافه می‌شود.

اظهارات مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اهواز در حالی است که شهرداری اهواز روش‌های مختلفی را برای ساماندهی سگ‌های ولگرد از قبیل جمع‌آوری، عقیم سازی، نگهداری و... را امتحان کرده اما به دلیل رهاشدن بی‌نتیجه مانده و شهروندان روز به روز شاهد افزایش جمعیت سگ های بدون صاحب در سطح شهر هستند.

از طرفی نبود قوانین بازدارنده و عدم نظارت بر عملکرد شهرداری به عنوان دستگاه متولی جمع‌آوری سگ‌های ولگرد سبب بروز معضلات متعدد و وخیمی در کلانشهر اهواز شده که در نتیجه آن سلامت و امنیت روانی تهدید خواهد می‌شود

عبدالزهرا سنوانی عضو شورای شهر اهواز نیز در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اهواز، اظهار کرد: اکنون با یک معضل فرهنگی در رابطه با جمعیت سگ‌های ولگرد مواجه هستیم یعنی با وجود اینکه سگ‌های ولگرد سبب آسیب رساندن و حتی فوت افراد شده‌اند اما حامیان حیوانات همچنان غذای آن‌ها را تامین می‌کنند.

وی با بیان اینکه حمایت از سگ‌ها چهارچوب دارد، افزود: متولیان انجمن‌های حمایت از حیوانات، محلی را برای نگهداری سگ‌ها تهیه کنند که در آن محل به سگ‌ها رسیدگی شود، نه اینکه اقدام به فراهم کردن غذای سگ‌ها در خیابان کرده و سپس آن‌ها در خیابان رها کنند.

هفت هزار قلاده سگ ولگرد در اهواز

عضو شورای شهر اهواز با اشاره به وجود شش تا هفت هزار قلاده سگ در اهواز، گفت: در کشورهای دیگر سگ‌ها حق ورود به پارک‌ها و اماکن عمومی ندارند در حالی که حامیان حیوانات تمام شرایط زیستی را در خیابان برای سگ‌ها فراهم کرده‌اند.

سنواتی با بیان اینکه هیچ کس مخالف حیوانات نیست، عنوان کرد: غذا دادن به سگ‌ها سبب تولید مثل بیشتر سگ‌ها می‌شود، شهروندی یک مرغ کامل می‌برد و جلوی سگ‌ها می‌گذارد، بعد همین افراد معتقدند: چرا کسی به نیازمندان کمک نمی‌کند؟

با توجه به سکوت متولیان امر درباره آسیب‌هایی که بر اثر حمله سگ‌های ولگرد به شهروندان وارد می‌شود ضروری است قوه قضائیه به عنوان مدعی العموم در قالب جرم انگاری برای سوء مدیریت‌ها و ترک فعل‌ها ورود کند.

اگر دستگاه قضا بر مبنای جایگاه حقوقی و مدعی العموم بودنش نسبت به این موضوع ورود جدی داشته باشد قطعاً شهرداری اهواز با پیش‌بینی منابع اعتباری اقدام به جمع‌آوری سگ‌های ولگرد خواهد کرد.