به گزارش تحلیل ایران؛ حدود ۱۰ روز پیش بلومبرگ طی گزارشی به نقل از مؤسسه رهیابی محمولههای نفتی «کپلر» (Kpler) نوشت که صادرات نفت ایران به چین در ماه فوریه ۸۶ درصد رشد داشته و به ۱.۷۴۰ میلیون بشکه در روز رسیده است.
این شبکه خبری آمریکایی این رقم را بالاترین میزان صادرات نفت ایران از اکتبر ۲۰۲۴ (مهر ماه) دانسته بود و به نقل از فعالان بازار نفت، افزایش انتقال کشتی به کشتی و ظهور پایانههای جدید دریافت نفت را دلیل اصلی جهش صادرات نفت ایران عنوان کرده بود.
حالا خبرگزاری انگلیسی رویترز به نقل از یک شرکت ردیابی محمولههای نفتی، «وُرتکسا» (Vortexa)، نوشته که محمولههای نفتی ایران به چین در بازه زمانی یکم تا ۲۰ فوریه (بهمن ماه) به ۱.۴ میلیون بشکه رسیده، درحالیکه در ماه ژانویه (دی ماه) به ۸۰۰ هزار بشکه در روز
یعنی نزدیک به کمترین میزان در ۲ سال گذشته بوده است.
بر اساس این آمار، حجم نفت ایران که به بندر شاندونگ چین ارسال شده از ۱.۱ میلیون بشکه در روز فراتر رفته و از میانگین سال ۲۰۲۴ بیشتر شده است.
اما همین خبرگزاری در ادامه گزارش خود آورده است که آمارهای شرکت رهیابی محمولههای نفتی «کپلر» چیز دیگری نشان میدهد و آمار ماه فوریه را ۷۷۱ هزار بشکه در روز و آمار ماه ژانویه را روزانه ۶۹۲ هزار بشکه برآورد کرده است که این ارقام هم با آمار «وُرتکسا» تفاوت
فاحش دارد.
حتی این آمار «کپلر» که رویترز اعلام کرده با آمار «کپلر» که بلومبرگ ۱۰ روز پیش گزارش داد، بسیار متفاوت است.
ناتوانی در تخمین میزان دقیق صادرات نفت ایران
با وجود تحریمهای گستردهای که علیه صنعت نفت ایران اعمال شده، همچنان هیچ منبع رسمی و شفافی برای ارائه آمار دقیق از میزان صادرات نفت کشور وجود ندارد. آنچه در رسانهها منتشر میشود، تنها برآوردهایی است که توسط شرکتهای رهگیری محمولههای نفتی و تحلیلگران بینالمللی
ارائه میشود اما اختلاف قابلتوجه میان این ارقام نشان میدهد که این نهادها هنوز در تخمین میزان واقعی صادرات ایران با چالشهای جدی مواجه هستند.
ایران موفق در حفظ محرمانگی آمار صادرات نفت
یکی از مهمترین دلایل این عدم شفافیت، استفاده هوشمندانه ایران از روشهای مختلف برای حفظ محرمانگی و دور زدن تحریمهاست. بهکارگیری ناوگان «سایه»، انجام معاملات در بازارهای غیررسمی، تغییر مسیر محمولهها، خاموش کردن سیستمهای ردیابی کشتیها و استفاده از واسطههای
متعدد، همگی باعث شدهاند که میزان دقیق صادرات نفت ایران همچنان یک معما برای ناظران بینالمللی باقی بماند.
در حالی که برخی شرکتهای رهگیری مانند Kpler و Vortexa تخمینهایی از صادرات نفت ایران ارائه میدهند، تفاوت فاحش میان آمارهای آنها نشان میدهد که هیچکدام نتوانستهاند به اطلاعات قطعی دست پیدا کنند. این مسئله بیانگر موفقیت ایران در مدیریت جریان صادرات نفت
و حفظ رازآلودگی در این حوزه است.
توانایی ایران در ادامه فروش نفت، آن هم با وجود شدیدترین فشارهای تحریمی، نشاندهنده سازگاری و ابتکار عمل بالای این کشور در تجارت جهانی انرژی است.
در نهایت، تا زمانی که یک منبع رسمی و مستقل برای تایید این آمار وجود نداشته باشد، ارقام ارائهشده توسط نهادهای رهگیری تنها تخمینی و بر اساس حدس و گمان باقی خواهد ماند.