به گزارش تحلیل ایران ؛ روسیه در سال‌های اخیر با هدف کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و مقابله با تحریم‌های سخت‌گیرانه غرب، مسیر تازه‌ای را در حوزه انرژی پیش گرفته و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای را در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر آغاز کرده است.
این تحول هم‌زمان با نیاز جهانی به انرژی پاک و مقرون‌به‌صرفه، فرصتی برای مسکو فراهم کرده تا ضمن حفظ نقش راهبردی خود در بازار جهانی انرژی، اقتصاد داخلی را نیز از وابستگی یک‌جانبه به نفت و گاز خارج کند.
بر اساس گفته‌های الکساندر نوواک، معاون نخست‌وزیر روسیه، با افزایش ۱۴ درصدی تقاضای جهانی انرژی و پیش‌بینی رشد ۲۳ درصدی تا سال ۲۰۵۰، منابع جدید انرژی نقشی کلیدی در آینده اقتصاد جهان خواهند داشت.
دولت روسیه در آوریل ۲۰۲۵ سندی منتشر کرد که در آن ادامه رشد تقاضای جهانی نفت تا سال ۲۰۳۵ تأیید شده و هدف‌گذاری برای تولید ۱۰۰ میلیون تن هیدروژن آبی تا ۲۰۳۰ مشخص شده است؛ هیدروژنی که با استفاده از گاز طبیعی و فناوری جذب دی‌اکسیدکربن تولید می‌شود و آلایندگی
کمتری دارد.
پروژه‌های ملی در حوزه انرژی تجدیدپذیر؛ از خورشید و باد تا هیدروژن سبز
در همین راستا، روسیه پروژه‌های متعددی در زمینه انرژی تجدیدپذیر راه‌اندازی کرده است، از جمله نیروگاه‌های خورشیدی شرکت «هیول» با ظرفیت ۱.۶ گیگاوات، مزارع بادی «نوفافِند» وابسته به روس‌اتم با ظرفیت بالای یک گیگاوات، نیروگاه‌های برق‌آبی کوچک روس‌گیدرو با ظرفیت
۱.۳ گیگاوات، و پروژه‌های بادی شرکت «فورفارد انرگو» با ظرفیت ۱.۲ گیگاوات. همچنین روس‌اتم و گازپروم با حمایت دولت، پروژه مشترکی را برای تولید هیدروژن سبز راه‌اندازی کرده‌اند که تنها در سال ۲۰۲۴ بودجه‌ای معادل ۹.۳ میلیارد روبل (حدود ۱۱۹ میلیون دلار) به آن اختصاص
یافته است.
در سطح کلان، روسیه در کنار تمرکز بر منابع نو، سیاست‌هایی برای تقویت صنایع فناوری، پالایش نفت، پتروشیمی و اصلاح ساختار صنعت برق دنبال می‌کند. بنا بر تحلیل‌های پژوهشگران اقتصادی، این روند تا سال ۲۰۳۰ وابستگی اقتصاد روسیه به صادرات انرژی را کاهش خواهد داد و
زمینه را برای رشد نوآورانه در حوزه‌های دیگر فراهم می‌سازد.
از جمله فناوری‌های نوین، ساخت راکتور پیشرفته «بریست» در استان تومسک آغاز شده که با قابلیت بازیافت بی‌نهایت سوخت مصرف‌شده، مسئله هزینه‌بر نگهداری پسماندهای هسته‌ای را حل خواهد کرد.
اتحاد راهبردی با چین و کشورهای عربی؛ محور مقابله با تحریم‌های غرب
در عرصه بین‌المللی، روسیه همکاری‌های نزدیکی با چین آغاز کرده و این اتحاد به‌ویژه در حوزه انرژی‌های نو، مانند پروژه هیدروژن آبی در جزیره ساخالین که قرار است از سال ۲۰۲۹ آغاز به کار کند، برجسته است. چین با فناوری پیشرفته در انرژی خورشیدی و بادی، مکمل مناسبی
برای منابع غنی و تجربه روسیه در حوزه انرژی است.
کارشناسان معتقدند این همکاری نه‌تنها مزایای اقتصادی مشترکی دارد بلکه به دو کشور امکان می‌دهد تحریم‌ها و محدودیت‌های غرب را بی‌اثر کنند و به جای رقابت، با اتحاد راهبردی در برابر فشارهای خارجی ایستادگی کنند.
همچنین، روسیه در پی گسترش همکاری با کشورهای عربی، به‌ویژه قطر، در حوزه انرژی‌های پاک و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مربوط به هیدروژن سبز و آمونیاک آبی است. این همکاری‌ها که بیش از ۱۵ سال سابقه دارد، اگرچه کمتر رسانه‌ای شده، اما در عمل گسترش یافته و حتی قطر
نیز به‌عنوان صادرکننده سیلیکون به روسیه و چین ایفای نقش می‌کند. برخی تحلیل‌گران بر این باورند که پیوستن کشورهای عربی به بلوک اقتصادی بریکس می‌تواند به تقویت بیشتر این شراکت‌ها و کاهش نفوذ غرب منجر شود.
روسیه در مسیر استقلال اقتصادی و انرژی
روسیه با توسعه منابع نو، بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی و صنعتی، و تقویت ائتلاف‌های بین‌المللی با چین و کشورهای عربی، نه‌تنها فشارهای غرب را خنثی می‌کند، بلکه زمینه‌ساز نظم جدیدی در بازار جهانی انرژی خواهد شد که کمتر تحت سلطه ساختارهای اقتصادی غربی قرار دارد.