به گزارش تحلیل ایران با گذشت سال‌ها هنوز بخشی از مشمولان سهام عدالت هنوز وجه فروش سهام خود را دریافت نکرده‌اند و روند پیگیری از طریق کارگزاری‌ها با مشکلات متعدد همراه است.
جمعی از سهامداران عدالت در مازندران تأکید دارند که علاوه بر تأخیر در پرداخت سود، نبود شفافیت در اعلام ارزش سهام، پیچیدگی سامانه‌ها و ضعف اطلاع‌رسانی موجب کاهش اعتماد عمومی به این طرح شده است.
پیشینه سهام عدالت
طرح سهام عدالت در سال ۱۳۸۵ با هدف گسترش عدالت اجتماعی، توانمندسازی اقتصادی اقشار کم‌درآمد و مشارکت مردم در سهام شرکت‌های دولتی آغاز شد. این طرح به مرور زمان به مشمولان معرفی شد و شامل گروه‌های مختلف جامعه از جمله کارگران، بازنشستگان، روستاییان و مددجویان
کمیته امداد و سازمان بهزیستی شد.
وقتی سهام عدالت کام را شیرین نکرد؛ گلایه سهامداران مازندرانی
در مراحل اولیه، سهام عدالت به دو روش مدیریت مستقیم و غیرمستقیم تخصیص داده شد. در روش مدیریت مستقیم، سهامداران خود اختیار فروش یا نگهداری سهام را داشتند، اما در روش غیرمستقیم، مدیریت سهام توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی انجام می‌شد. آزادسازی تدریجی سهام
عدالت و امکان فروش بخشی از آن از سال ۱۳۹۹ آغاز شد، اما روند آزادسازی و پرداخت وجوه فروش همچنان با مشکلات متعدد همراه است و باعث گلایه مشمولان شده است.
چهار سال پیش بخشی از سهام عدالت خود را فروختم و انتظار داشتم مبلغ آن به سرعت به حسابم واریز شود
اصغر احمدی، کشاورز اهل تنکابنی می‌گوید: چهار سال پیش بخشی از سهام عدالت خود را فروختم و انتظار داشتم مبلغ آن به سرعت به حسابم واریز شود، اما هنوز هیچ وجهی دریافت نکرده‌ام.
وی در گفت وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: هر بار که به کارگزاری مراجعه می‌کنیم، با بهانه‌های مختلف روبه‌رو می‌شویم و هیچ پاسخ روشنی دریافت نمی‌کنیم درحالی که بسیاری از مردم مانند من سن بالا دارند و دانش کافی برای پیگیری سامانه‌ها و عملیات آنلاین ندارند.
وی تصریح کرد: این وضعیت باعث شده مردم اعتماد خود را از دست بدهند و نگران آینده سهامشان باشند.
ناهید اسلامی یک فرهنگی بابلی نیز به نبود اطلاع‌رسانی شفاف و پیچیدگی سامانه‌های آنلاین اشاره کرد و گفت: بسیاری از مردم نمی‌دانند ارزش سهام عدالتشان چگونه محاسبه می‌شود یا چه زمانی می‌توانند وجه فروش را دریافت کنند.
وی افزود: حتی افرادی که به اینترنت دسترسی دارند، با سامانه‌های کارگزاری مشکل دارند و نمی‌توانند مراحل پیگیری را به درستی طی کنند و مردم انتظار دارند نهادهای مسئول اطلاعات شفاف و دقیق ارائه دهند تا سردرگمی و اضطراب کاهش یابد.»
هادی بابایی جوان ۳۰ ساله اهل ساری نیز با بیان اینکه برای برخی جوانان و کارگران، سهام عدالت تنها دارایی قابل توجه است، افزود: وقتی نمی‌توانیم ارزش واقعی آن را ببینیم یا پول فروش را دریافت کنیم، عملاً این سرمایه بلااستفاده باقی می‌ماند.
وی در گفت وگو با خبرنگار مهر تصریح کرد: بسیاری از دوستان من به دلیل همین مشکلات از شرکت در بازار سرمایه و سرمایه‌گذاری بیشتر منصرف شده‌اند زیرا سامانه‌ها و فرآیندهای پیگیری آنقدر پیچیده است که بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند شکایت نکنند چون امیدی به نتیجه
ندارند.
تأخیرهای طولانی در پرداخت سود و وجوه حاصل از فروش سهام، نبود شفافیت در اعلام ارزش روز سهام و جزئیات عملکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، پیچیدگی سامانه‌های آنلاین و عدم دسترسی مناسب در مناطق روستایی، کمبود آموزش مالی عمومی و راهنمایی کافی برای مدیریت سهام
و سردرگمی درباره فرآیند آزادسازی، فروش و بازگشت سهام سبب شده بسیاری از مشمولان نسبت به آینده سهام عدالت و نحوه مدیریت آن نگرانی جدی داشته باشند و برخی حتی برای چندین سال نتوانند از دارایی خود بهره‌برداری کنند.
کارگزاری‌ها موظف هستند در صورت فروش سهم، وجه آن را به حساب مشمولان واریز کنند
رئیس اتحادیه سهام عدالت کشور با بیان اینکه کارگزاری‌ها موظف هستند در صورت فروش سهم، وجه آن را به حساب مشمولان واریز کنند و در صورت بروز مشکل، امکان بازگرداندن سهم به پرتفوی فرد فراهم شود، تأکید کرد: عدم پاسخ‌گویی کارگزاری‌ها قابل قبول نیست.
وقتی سهام عدالت کام را شیرین نکرد؛ گلایه سهامداران مازندرانی
عسکر توکلی در گفت وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه مشمولان می‌توانند از دو مسیر ثبت شکایت در سازمان بازرسی کل کشور و ثبت شکایت در اداره نظارت بر کارگزاری‌های سازمان بورس پیگیری کنند، خواستار توجه مردم به این مسائل شدند.
وی با اشاره به تعدادی از شکایات مردمی اعلام کرد که برخی مشمولان با وجود فروش سهام خود در چهار سال اخیر هنوز هیچ‌گونه وجهی دریافت نکرده‌اند. این افراد توضیح داده‌اند که طی دو سال گذشته نیز باوجود تغییر حساب یا پیگیری‌های متعدد، مبلغی بابت فروش سهام به آن‌ها
پرداخت نشده و کارگزاری مربوطه نیز پاسخ‌گو نیست.
رئیس اتحادیه سهام عدالت همچنین درباره مشکلات افرادی که مدیریت مستقیم سهام عدالت را انتخاب کرده‌اند اما اکنون خواهان بازگشت به مدیریت غیرمستقیم هستند توضیح داد که این موضوع یکی از مطالبات جدی اتحادیه تعاونی‌هاست.
بسیاری از مردم فاقد دانش تخصصی بازار سرمایه هستند و تمایل دارند مدیریت سهامشان به شکل غیرمستقیم بازگردد
توکلی گفت: بسیاری از مردم فاقد دانش تخصصی بازار سرمایه هستند و تمایل دارند مدیریت سهامشان به شکل غیرمستقیم بازگردد و این موضوع در حال پیگیری برای ایجاد راهکار اجرایی است.
وی به وضعیت افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی اشاره کرد و گفت برخی از مددجویان اعلام کرده‌اند که نام آن‌ها در لیست دریافت سهام عدالت قرار نگرفته است و در حال حاضر امکان ثبت درخواست از طریق اتحادیه وجود ندارد و بررسی این موارد تنها از طریق فرآیند اداری سازمان
بهزیستی و کمیته امداد انجام می‌شود.
توکلی تصریح کرد: حدود چهار میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در اولویت رسیدگی این دستگاه‌ها قرار دارند و تعیین تکلیف آن‌ها مطابق روال داخلی این نهادها انجام خواهد شد.
هدف اصلی این طرح ایجاد فرصت بهره‌برداری از سود شرکت‌ها برای اقشار کم‌درآمد و کاهش فاصله اقتصادی بوده است، اما به گفته کارشناسان و سهامداران، عدم شفافیت، تأخیر در پرداخت سود و پیچیدگی سامانه‌ها موجب شده طرح هنوز نتواند به اهداف اولیه خود دست یابد.